Quyết liệt xử lý sai phạm đất đai sau thanh tra

Theo báo cáo của ngành Thanh tra trong năm 2020, toàn ngành đã triển khai 6.199 cuộc thanh tra hành chính và 181.227 cuộc thanh tra, kiểm tra chuyên ngành; phát hiện vi phạm về kinh tế 86.369 tỷ đồng và 6.366 ha đất; kiến nghị thu hồi về ngân sách nhà nước 23.843 tỷ đồng và 830 ha đất (trong đó đã thu hồi 9.388 tỷ đồng, 118 ha đất).

Nóng vi phạm đất đai

Chỉ riêng Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã tiến hành 45 cuộc thanh tra, trong đó có nội dung thanh tra về công tác quản lý nhà nước của các bộ, ngành Trung ương; công tác quy hoạch, quản lý, sử dụng đất đai, chuyển đối nhà, đất công có vị trí đắc địa, đầu tư xây dựng của địa phương...

Kết quả 16 cuộc thanh tra đã ban hành kết luận phát hiện vi phạm liên quan đến 341ha đất; kiến nghị thu hồi 223 ha đất; kiến nghị, xử lý khác với 118 ha đất.

Liên quan đến công tác quản lý, sử dụng đất đai, Thanh tra các bộ, ngành và địa phương đã tiến hành 6.154 cuộc thanh tra hành chính, đã kết thúc thanh tra trực tiếp 3.737 cuộc, tổng hợp kết quả từ các cuộc thanh tra, kiểm tra đã kết luận, phát hiện 6.124 đơn vị có vi phạm với 6.025 ha đất, kiến nghị thu hồi 607ha đất, kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền xem xét, xử lý 5.417 ha đất.

Đặc biệt, chỉ tính riêng trong lĩnh vực quản lý và sử dụng đất đai theo kết quả tổng hợp từ 57 địa phương thì ngành Thanh tra đã tiến hành 824 cuộc thanh tra, kết thúc và ban hành kết luận 625 cuộc.

Về công tác quản lý và sử dụng đất đai tại các địa phương, qua thanh tra phát hiện 750 đơn vị có vi phạm với 5.382 ha đất; kiến nghị thu hồi 572 ha đất, kiến nghị xử lý khác 4.723 ha đất (trong đó đã thu trên 92 tỷ và 102 ha đất). Các địa phương phát hiện nhiều sai phạm qua thanh tra: Hà Nội, Quảng Ninh, Bắc Giang, Đăk Nông, Hải Phòng, Lâm Đồng, Quảng Nam, Bình Thuận, Hải Dương, Đồng Tháp...

Phải đảm bảo tính công bằng

Theo Giáo sư Đặng Hùng Võ - Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường thì những con số trên rất đáng ghi nhận và người dân càng mong đợi hơn nữa kết quả xử lý các vụ việc phát hiện sai phạm sau những cuộc thanh kiểm tra.

"Quan trọng nhất vẫn là kết luận cuối cùng xử lý sau thanh tra: Yêu cầu chuyển sang cơ quan điều tra xem xét xử lý trách nhiệm kinh tế khi không thể khắc phục hoặc khắc phục không triệt để. Điều này có nghĩa là xử lý sau thanh tra mới là cốt lõi, kết luận thanh tra mới chỉ là đề cương để xử lý hậu quả" - GS. Đặng Hùng Võ nêu quan điểm.

Về việc cần có sự nhất quán trong công tác thanh, kiểm tra từ trên xuống dưới, GS. Đặng Hùng Võ dẫn ra ví vụ trường hợp có sự chưa thống nhất trong kết luận thanh tra về việc quản lý, sử dụng đất, trật tự xây dựng tại huyện Sóc Sơn (Hà Nội) trong giai đoạn từ năm 2008 đến thời điểm thanh tra (năm 2019).

Theo đó, khi Thanh tra TP Hà Nội công bố kết luận thanh tra toàn diện việc quản lý, sử dụng đất, trật tự xây dựng tại xã Minh Trí và Minh Phú (Huyện Sóc Sơn) trong giai đoạn từ năm 2008 đến thời điểm thanh tra (năm 2019) trong đó lại không thấy xuất hiện những vấn đề mà trong kết luận trước đó của TTCP đã chỉ ra, thậm chí là những vấn đề dư luận rất quan tâm với dấu hiệu sai phạm rất rõ ràng.

Từ sự việc trên, GS. Đặng Hùng Võ cho rằng liệu kết luận này đã xem xét tất cả các trường hợp hay chưa, liệu có hay không những trường hợp được châm chước?

Cũng theo GS. Võ trong việc xử lý các vi phạm liên quan đến đất đai nếu những cá nhân, tổ chức để xảy ra vi phạm trước không bị xử lý thì sẽ dẫn đến nguy cơ phát sinh ra những vi phạm mới. Đã xử lý phải đảm bảo tính công bằng có như vậy pháp luật mới thực thi được.